PRAWO PROCESOWE: Terminy w postępowaniach

6.05.2020

Autor:

Zespół JGA

Kategoria: COVID-19

Terminy prawa materialnego

Terminy prawa materialnego, których bieg nie rozpoczął się, lub terminy, których bieg uległ zawieszeniu na podstawie dotychczasowych przepisów, odpowiednio rozpoczynają swój bieg lub biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 875).

Powołana ustawa weszła w życie dnia 16 maja 2020 r. (tj. z dniem następującym po dniu ogłoszenia, co miało miejsce 15 maja 2020 r.). Tym samym powyższe terminy rozpoczynają swój bieg 24 maja 2020 r., a więc po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Wyjątkiem są terminy przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia, które rozpoczynają swój bieg z dniem wejścia w życie ustawy.

Terminy proceduralne

Terminy proceduralne, których bieg nie rozpoczął się, lub terminy, których bieg uległ zawieszeniu na podstawie dotychczasowych przepisów, odpowiednio rozpoczynają swój bieg lub biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 875).

Jednocześnie nie został uchylony art. 14a Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.), przewidujący m.in. rozszerzony najnowszą zmianą katalog spraw pilnych. Znaczenie tego katalogu, wobec innych zmian powodujących rozpoczęcie biegu wszystkich dotychczas zawieszonych terminów, będzie ograniczać się do sytuacji, w których dojdzie do całkowitego zaprzestania czynności przez sąd powszechny lub wojskowy lub wszystkie sądy powszechne lub wojskowe na obszarze apelacji z powodu COVID-19. Taka sytuacja powoduje wyznaczenie przez wskazany w ustawie podmiot innego sądu równorzędnego jako właściwego do rozpoznawania spraw pilnych należących do właściwości sądu, który zaprzestał czynności. Oznacza to, że sytuacja zaprzestania czynności przez określony sąd spowoduje przekazanie innemu sądowi spraw należących do jego właściwości innemu sądowi, jednak tylko tych spraw, które mieszczą się w katalogu spraw pilnych.

Sprawy pilne to sprawy:

w przedmiocie wniosków o zastosowanie, przedłużenie, zmianę i uchylenie tymczasowego aresztowania;
w których są stosowane zatrzymanie albo środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania;
w których orzeczono środek zabezpieczający;
przesłuchania świadka w postępowaniu przygotowawczym przez sąd na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego, gdy podejrzany jest zatrzymany;
przesłuchania świadka w postępowaniu przygotowawczym przez sąd na podstawie art. 185a – 185c albo art. 316 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 30, 413 i 568), jeżeli o przeprowadzenie przesłuchania w trybie przewidzianym dla rozpoznawania spraw pilnych wniósł prokurator;
w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania;
w przedmiocie zarządzenia przerwy w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego;
dotyczące warunkowego umorzenia postępowania, zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej oraz odwołania warunkowego zwolnienia;
o zastosowanie i przedłużenie środka detencyjnego w postaci umieszczenia cudzoziemca w strzeżonym ośrodku, o zastosowanie lub przedłużenie wobec niego aresztu dla cudzoziemców;
w których wykonywana jest kara pozbawienia wolności albo inna kara lub środek przymusu skutkujący pozbawieniem wolności, jeżeli rozstrzygnięcie sądu dotyczy zwolnienia osoby pozbawionej wolności z zakładu karnego lub aresztu śledczego albo jest niezbędne do wykonania takiej kary lub środka przymusu w tym zakładzie lub areszcie;
o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką;
o których mowa w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego;
dotyczące umieszczenia lub przedłużenia pobytu nieletniego w schronisku dla nieletnich;
dotyczące umieszczenia małoletniego cudzoziemca w placówce opiekuńczo-wychowawczej;
z zakresu postępowania wykonawczego w sprawach, o których mowa w pkt 8)-12);
wniosków o ustanowienie kuratora w celu reprezentowania interesów małoletnich w postępowaniu przed sądem lub innym organem w sprawach pilnych;
o których mowa w ustawie o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób;
przesłuchania przez sąd osoby w trybie zabezpieczenia dowodu lub co do której zachodzi obawa, że nie będzie można jej przesłuchać na rozprawie;
o rozpoznanie wniosku restrukturyzacyjnego i prowadzone po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego;
o ogłoszenie upadłości oraz prowadzone po ogłoszeniu upadłości;
w przedmiocie nakazania przez sąd opuszczenia mieszkania przez członka rodziny wspólnie zajmującego mieszkanie, który swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, na postawie art. 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2020 r. poz. 218);
sprawy, w przypadku których ustawa określa termin ich rozpatrzenia przez sąd oraz sprawy wniosków o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności;
o wyrażenie zgody na wykonanie czynności medycznych, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty;
o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.