Cesja kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia

Przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia na osobę trzecią to proces, który dzięki właściwemu zaplanowaniu i uporządkowaniu można przeprowadzić sprawnie i bez zbędnych komplikacji. Przyczyny przemawiające za podjęciem decyzji o cesji kontraktu z NFZ są różne, począwszy od zmiany właściciela przedsiębiorstwa bądź jego części, restrukturyzacji organizacyjnej po kwestie związane z zarządzaniem ryzykiem czy optymalizacją finansową.  

Regulacje ustawowe dotyczące zasad dokonywania cesji kontraktów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia sprowadzają się właściwie do treści art. 155 ust. 5 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z którym, jeżeli umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie stanowi inaczej, przeniesienie na osobę trzecią praw i obowiązków wynikających z umowy wymaga pisemnej zgody Prezesa Funduszu. O tym, jak będzie wyglądał proces cesji w danym województwie, decydują wojewódzkie oddziały NFZ, których praktyki w tym zakresie nie są jednolite. Niektóre oddziały – jak na przykład Mazowiecki czy Opolski Oddział Wojewódzki – opublikowały na swoich oficjalnych stronach listy zasad i warunków, które należy spełnić, aby zgoda została wydana, w tym wzór wniosku o wyrażenie zgody. Taki model działania jest pomocny nie tylko dla wnioskodawców, ale także dla samego NFZ, ponieważ oszczędza wiele czasu i nakładów pracy potrzebnych na formułowanie kolejnych wezwań do uzupełnienia wniosku. Jednak nie wszystkie oddziały działają w ten sposób – aby w Oddziale Śląskim czy Dolnośląskim wszcząć procedurę, należy poinformować oddział o planowanej cesji i dopiero na skutek doręczenia takiego pisma otrzymujemy listę dokumentów koniecznych do przygotowania.  

Zakresy informacji żądanych przez oddziały NFZ w dużej mierze się pokrywają, chociaż w tym miejscu warto odnotować pewne odmienności, dotyczące np. wymaganych przez oddział postanowień porozumienia między cesjonariuszem i cedentem, konieczności dołączenia do dokumentacji karty wzorów podpisów i parafek czy określenia dnia, od którego cesja jest skuteczna – dla przykładu Dolnośląski Oddział Wojewódzki dopuszcza jedynie cesje skuteczne od pierwszego dnia miesiąca.  

Zwyczajowo oddziały zastrzegają sobie 30 dni na przeanalizowanie dokumentacji i wyrażenie, bądź nie, zgody. Co ważne, okres ten liczy się od momentu przedłożenia kompletnego wniosku. Ustalenie z oddziałem ilości czasu niezbędnego na rozpatrzenie wniosku jest potrzebne, by właściwie zaplanować proces i wyznaczyć krańcową datę, do której powinno się złożyć wniosek. Aby przeniesienie praw i obowiązków z umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych przebiegło jak najsprawniej, warto zaplanować również wiele innych kwestii. 

Często cesja kontraktu wiąże się z przejęciem przez cesjonariusza personelu medycznego wykazanego przez cedenta w Portalu Świadczeniodawcy. W przypadku umów cywilnoprawnych sprawa nie wydaje się skomplikowana. Pamiętać należy, że część oddziałów na etapie składania wniosku o zgodę żąda przedstawienia oświadczeń woli personelu o podjęciu współpracy z cesjonariuszem. Oświadczenia te mogą być szczegółowe, bo w niektórych przypadkach wymaga się, aby wskazywały m.in. harmonogram czasu pracy danego członka personelu. Może zatem okazać się, że już w momencie składania wniosku o wyrażenie zgody cesjonariusz powinien mieć zaplanowane godziny pracy pracowników medycznych.  

Sprawa jest nieco bardziej czasochłonna w przypadku, w którym cesji towarzyszyć będzie przejście zakładu pracy na innego pracodawcę w trybie art. 23(1) k.p. Należy wtedy wziąć pod uwagę, że wymagane ustawowo informacje przekazujemy zarówno pracownikom cedenta, jak i cesjonariusza na co najmniej 30 dni przed planowanym terminem przejęcia zakładu pracy. Porozumienie się z przejmowanymi pracownikami jest o tyle ważne, że w terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy pracownik może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Tak nagła utrata pracownika jest problematyczna dla każdego pracodawcy, jednakże w przypadku podmiotów leczniczych może wręcz paraliżować działalność.  

W większości sytuacji, również ze względów proceduralnych, cesjonariusze decydują się, aby świadczeń z cedowanego kontraktu udzielać w tym samym lokalu, w którym działał cedent, co wymaga współdziałania z właścicielem, wynajmującym czy wydzierżawiającym nieruchomość, w której działalność była prowadzona. W przypadku gdy lokal należy do podmiotu prywatnego, wystarczające będzie zawarcie przez cesjonariusza nowej umowy pomiędzy nim a tym podmiotem, umowy regulującej wejście cesjonariusza w miejsce cedenta czy nawet samo oświadczenie właściciela, wynajmującego czy wydzierżawiającego w przedmiocie wyrażenia zgody na tego typu czynność prawną. Warto jednak pamiętać o dodatkowych obostrzeniach w przypadkach, kiedy nieruchomość udostępniana jest przez podmiot publiczny, w szczególności SPZOZ. Może się bowiem okazać, że do przeniesienia praw z umowy dotyczącej lokalu na cesjonariusza konieczne będzie zaangażowanie organu tworzącego, co może znacznie przedłużyć proces. Dla zabezpieczenia interesu stron, jak również ciągłości udzielanych świadczeń, porozumienie dotyczące przejścia lokalu na cesjonariusza zawrzeć można z zastrzeżeniem warunku w postaci uzyskania zgody Prezesa NFZ na cesję kontraktu.  

Uregulowanie kwestii związanej z adresem, pod którym wykonywana będzie działalność lecznicza przez cesjonariusza, jest niezbędne także dlatego, że cesjonariusz w chwili składania wniosku o wyrażenie zgody na cesję kontraktu z NFZ musi mieć zarejestrowaną komórkę organizacyjną przejmującą zadania cedenta w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą (RPWDL). Jeśli cesjonariusz nie posiadał konta w Portalu Świadczeniodawcy, NFZ wymaga także zarejestrowania nowego świadczeniodawcy. 

Gromadząc dokumentację niezbędną do skutecznego złożenia wniosku o zgodę na cesję kontraktu, pamiętać należy również o kwestii podwykonawców kontraktu, o ile sama umowa przewiduje taką możliwość. W przypadku korzystania z usług podwykonawców cesjonariusz zobowiązany jest do przedstawienia kopii zawartych z nimi umów (lub promes takich umów) zawierających zastrzeżenie o prawie Funduszu do przeprowadzenia kontroli na zasadach określonych w ustawie w zakresie wynikającym z umowy zawartej z oddziałem.  

Jak widać, aby procedura uzyskania zgody Prezesa NFZ na cesję kontraktu była skuteczna, a sama cesja miała miejsce w pierwotnie zaplanowanym terminie, konieczne jest zaadresowanie kilku kluczowych kwestii natury formalnej. Właściwe przygotowanie się do procesu i zaangażowanie stron transakcji pozwoli na lepsze zarządzanie zasobami i poprawi efektywność operacyjną obu stron. Cedent może skupić się na zakończeniu swoich zobowiązań, a cesjonariusz na płynnej integracji nowych obowiązków. Właściwe przygotowanie procesu zapewnia także ciągłość udzielania świadczeń zdrowotnych, co jest kluczowe dla pacjentów korzystających z usług medycznych.